Overeenkomsten en algemene voorwaarden

Dagelijks worden er op allerlei plekken overeenkomsten gesloten; bij de supermarkt, in het openbaar vervoer, met de aannemer, maar ook arbeidscontracten en huurcontracten zijn overeenkomsten. Waar de ene overeenkomst blind wordt aangegaan, wordt het andere contract goed tegen het licht gehouden alvorens er een handtekening wordt geplaatst. Veelal worden overeenkomsten ook mondeling gesloten.
Afspraak is immers afspraak! Toch?

Totstandkoming
Als uitgangspunt voor de totstandkoming van overeenkomsten geldt dat de ene partij een aanbod doet, dat door een ander aanvaard wordt. Hoe dit geschiedt, is in de meeste gevallen vormvrij. Dat wil zeggen dat de wet niet voorschrijft op welke wijze partijen een akkoord moeten bereiken. In sommige gevallen is dat wel wettelijk geregeld, bijvoorbeeld bij koopovereenkomsten van woningen. Dergelijke overeenkomsten moeten schriftelijk worden aangegaan. Pas als er door beide partijen een handtekening gezet is, is die overeenkomst rechtsgeldig tot stand gekomen.
Hoewel een handtekening blijk geeft van de wil om een overeenkomst te sluiten, is dit niet altijd doorslaggevend. Er kan sprake zijn van een wilsgebrek, zoals bedreiging, bedrog, misbruik van omstandigheden of dwaling. Als dat het geval is, is de overeenkomst mogelijk vernietigbaar. Zodra de overeenkomst vernietigd is, bestaat deze niet meer en vloeien hier geen verplichtingen meer uit voort.

Offerte
Aan het sluiten van een overeenkomst gaat vaak een offerte vooraf. Daarin is het aanbod opgenomen, maar ook de tegenprestatie (meestal een te betalen kostprijs). Wanneer de offerte door de andere partij geaccordeerd wordt, komt de overeenkomst tot stand. Toch is het niet altijd zo simpel als het lijkt. Achteraf kan er over verschillende aspecten discussie ontstaan.
Het is daarom verstandig om in de offerte bijvoorbeeld een vervaldatum op te nemen, zodat het voor de andere partij duidelijk is tot wanneer het aanbod geldt. Ook is het aan te raden om in de offerte te verwijzen naar uw algemene voorwaarden en deze bovendien samen met de offerte te verstrekken.

Algemene voorwaarden
Algemene voorwaarden staan bekend als de ‘kleine lettertjes’ en zijn daardoor vaak moeilijk leesbaar. Toch kunnen zij van groot belang zijn. Daarom is het goed om uw algemene voorwaarden regelmatig te (laten) checken.
Allereerst geldt dat de algemene voorwaarden correct opgesteld moeten zijn. Zij mogen geen bepalingen bevatten die in strijd zijn met de wet- en regelgeving. Een veelvoorkomende passage luidt: ‘de gebruiker van deze algemene voorwaarden is nooit aansprakelijk voor schade’. Uitsluiting van aansprakelijkheid is wel mogelijk, doch in een beperkte mate. Bovenstaande formulering is te kort door de bocht en daardoor niet geldig.

Daarnaast moeten de algemene voorwaarden van toepassing verklaard worden op de overeenkomst. Dit lijkt logisch, maar blijkt in de praktijk toch vaak te ontbreken. Dat heeft tot gevolg dat er geen beroep op gedaan kan worden. Ook is het van groot belang om de algemene voorwaarden aan de andere partij te overhandigen. Dit kan fysiek, door ze op papier mee te geven, maar kan ook digitaal. Het plaatsen van de algemene voorwaarden op uw website is onvoldoende om ze van toepassing te laten zijn. Wanneer de klant zelf op zoek moet gaan naar de voorwaarden, is dat een indicatie dat zij niet van toepassing zullen zijn. Geadviseerd wordt daarom om de algemene voorwaarden mee te sturen in het offerte-stadium.

En wat als een overeenkomst online gesloten wordt? Zorg er dan voor dat de klant een vakje moet aanvinken waaruit blijkt dat hij akkoord gaat met de algemene voorwaarden. Belangrijk is dat deze regel een hyperlink naar de algemene voorwaarden bevat en het vakje niet reeds aangevinkt is.

Afspraak is afspraak!?
Pacta sunt servanda (Latijns voor ‘afspraak is afspraak’) is een principe dat reeds in de Romeinse tijd in de wetgeving verankerd is en tot op de dag van vandaag nog steeds geldt.
Toch kan er wel eens iets misgaan. Er zijn dan verschillende mogelijkheden om het gevolg van de overeenkomst af te dwingen of de overeenkomst juist te beëindigen. Zo kan er een vordering tot nakoming ingesteld worden. Anderzijds behoort een verzoek tot ontbinding van de overeenkomst vaak ook tot de mogelijkheden.

Wilt u een overeenkomst sluiten maar twijfelt u of u iets over het hoofd ziet? Vraagt u zich af of uw algemene voorwaarden wel geldig zijn? Komt de wederpartij de afspraken niet na of wilt u er zelf onderuit? Neemt u gerust contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken!

jurist@raedshuys.nl | 088-700 73 50 | Parallelweg 2B, 6411 ND, Heerlen